Eguberrien lilura

BERRIA, Larrepetit, 2012-12-22

          Irratia piztu eta eguberri kantu ase ezinentzat, zenbait kate, etenik gabe halakoak 24 orduz eskainiz.

          Kalean segida dute doinu horiek; komertzio tuneatu gehienetako bozgorailuetatik zabaltzen dituzte, sostengatu eta bemolek bertan dauden hiritarrak kontsumitzera bultzatuko balituzte bezala. Eta belarrietatik sartzen ez bada, to bistarako dekorazioa: klasikoa, edo ikusgarri berria, modernoa, originala, pausoa geratu eta behiak trenari bezala begira geratzeko modukoa.

          Eskaparatisten paradisuak bosgarren etorbidea eta Soho. Ate parean limusina beltza dago geratuta. Pertsona bakarra eta erregali poltsa piloa sartu dira. Denentzako lekua izango ahal du, alajaina.

          Kalearen beste aldean kanpaitxoekin Feliz Navidad-en erritmoa jarraitu nahian, saiakeran, Salvation Armyko boluntarioa, diru eske. Guridik burua altxatuko balu!

          Zehar begiratua egin dio ondotik pasa den Santa Claus bizarzuriak. Hiru kale gorago jarriko da, espaloi zabaletatik doazen hiritar eta turistei agur eginez, eta zortea badu, umeren bat geraraziz, eta haren opari zerrenda entzuteagatik dolar batzuetako propina gurasoengandik jasoaz. Ez dago bakarrik: urte guztian bezala Micky eta Minnie Mouse daude, txapel gorria buruan daramaten hiritarrekin argazkiak ateratzen.

          Jingle Bells-ekin izotz pistak bete dira. Familiak, lagunak, irrist eginez. Ilunabar goiztiarrarekin batera, Rockefeller Centerreko zuhaitzaren bueltan argazki kameren flashak etenik gabe. Eta ondoan, ilara The Rockettes-en ikuskizunaz gozatzeko.

          Etxe atariak koloretako argi txikiz gainezka, Santa Claus panpinak balkoitik zintzilik, eta kaleko musikariak errepertorioa egun hauetara egokituta.

          New Yorken lilurak eta estimuluen demasak, nolabait, hiritar askoren eguneroko errealitate gogorrak estali egiten ditu. Hori ere ikusten jakitea da kontua! Eta hainbeste distirarekin ez itsutzea!

Sokatik helduta

BERRIA: Larrepetit, 2012-12-15

          Goizeko zortziak eta erdiak dira. Edwin dagoeneko bulegoan dago. Manhattan erdi aldeko banku batentzat lan egiten du, eta eguneko finantza mugimenduei begirik kendu gabe, zer gertatzen ari den jarraitzea eta diru mugimenduak proposatzea da bere zereginetako bat.

          Ordu berean, hiriaren beste alde batean, Richard bere ikasleei egun ona ematen ari da. 15 urte daramatza braille sisteman nola irakurri eta idatzi erakusten. Bat-bateko gaixotasun batek itsu utzi zuen Richard, 9 urte zituenean.

          Biek oso bizitza estilo desberdina eramaten duten arren, badute elkarren arteko lotura bat. Eta ez da familiakoa: kirolak eman diena baizik.

          Egun batean, Edwinek boluntarioak behar zirela irakurri zuen egunkarian. Beste aukera askorena artean, eta bere korrika egiteko afizioaz jabetuta, berehala proposatu zioten ea Richarden gidari izan nahi zuen. Eta honek, nola egiten zen hori erakusten bazioten, baietz. Horrela ezagutu zuten elkar duela ia bi urte.

          Gaur egun, laguntasunaz gain, astean bizpahirutan Central Parkera lasterka egitera joateko konpromisoak lotzen ditu. Baina baita beste zerbaitek ere: bien esku bana soka bereko alde desberdinek lotuta joaten dira, eskua emanda bezala. Eskumuturrera lotutako soka horrek erakusten dio Richardi zein norabidetan eta zein erritmotan korrika egin.

           New York, beste hiri erraldoi asko bezala, ez da ezinduentzat egokitutako hiri bat. Alderantziz, desastre bat da: gurpildun aulkientzat egokitutako leku gutxi, eskailera asko, eta abar. Baina asko dira, eguneroko bizimoduan, bakarrik edo laguntzarekin, oztopo arkitektoniko horiei guztiei, edo gizarteak berak jartzen dizkienei, aurre egiten dietenak. Bejondeiela!

          Edwin eta Richarden artean bezala, soka hor dago. Gizarteari dagokio orain horri heltzea, eta tira egitea. Baina orain artekoa ikusita, hori bai urtero bertan behera geratzen den maratoia!