Halloween goiztiarra

Larrepetit, 2012-10-20

          Hilabete izango da, gutxienez, lehendabiziko kalabazak agertu zirela. Eta gaur da eguna supermerkatu, denda, antzoki, lorategi , komun publiko, etxe atari eta gutxien imajinatuko zenukeen tokian buru-hezurrak, mamuak, zonbiak, sagu zaharrak edo armiarma sareak aurkituko dituzuna. 2012ko Halloween denboraldia betez-bete iritsi da hirira. Nago gero eta goizago hasten direla negozioarekin.

          Sortze zelta duen ohitura hori 1840 inguruan iritsi omen zen Ameriketako Estatu Batuetara, Irlandako etorkinen eskutik. Berehala bota zituen sustraiak, eta XX. mende hasieran, dagoeneko lurralde osoan ospatzen omen zen. Gerora etorri dira ohitura horren indartzea, eta baita nazioartean zabaltzea ere: Euskal Herriak ere ez dio kalabazarik ematen jai horri (globalizazioaren eragin nabarmen bat gehiago).

          Egun handia, ordea, urriaren 31 izango da, Santu Guztien bezpera gaua. Baina askoz ere lehenagotik, New Yorkeko kale eta tabernetan, mozorroak eta mozorrotuak izango dira nagusi. Norberaren beldurrak maskara, soineko, kapa eta makillajearen atzean ezkutatuz, jai giroan inoiz baino askeago sentituko dira milaka lagun. Sanba erritmorik gabeko AEBko inauteriak dira.

          Bizidunon eta hilda daudenen arteko atea zabaltzen dela eta espirituek prozesioa egiten dutela beraien herrietan diote. Familiartekoen etxeetara joan eta beraien omenez kandelaren bat piztuta ez badago, amesgaiztorik handienetan sartu arazten omen dituzte.

          Politikarien eta herritarron arteko atea zabalduko da bihar EAEn, eta azaroaren 6an AEBn. Nik ez daukat zalantzarik: badaezpada, kandelak piztuko ditut! Bat baino gehiago. Izan ere, ez dut amesgaizto gehiagorik izaterik nahi. Politikoengandik eta beraien erabakietatik salbu ote gara horrekin? Hala bada, ez ahaztu, kandelaren babesak egun bakarrerako balio duela. Hori pentsatzea bai dela beldurgarria!

"Kolonbian bahituta.74 egun ELNren esku" liburuaz

"Kolonbian bahituta. 74 egun ELNren esku" liburua kaleratu berri dugu Txalaparta argitaletxeren eskutik Asier Huegun eta biok. Hemen dauzkazue prentsurrekoaren zati bat, egun hauetako promozioaren ostean argitaratu diren hainbat erreportaje, elkarrizketa eta informazio.

http://paperekoa.berria.info/harian/2012-10-09/016/001/gogorra_bai_amesgaiztoa_ez.htm

http://www.diariovasco.com/v/20121009/cultura/kolonbian-bahitu-zuten-donostiarraren-20121009.html

http://www.noticiasdegipuzkoa.com/2012/10/12/sociedad/euskadi/nueve-anos-del-secuestro

http://gara.naiz.info/paperezkoa/20121009/366305/eu/ELN-gerrillak-bahitu-zuenean-izandako-bizipenak-jaso-ditu-Asier-Huegunek

http://irutxulo.hitza.info/2012/10/08/asier-huegunen-bahiketaren-egunerokoa-argitaratu-dute/

http://www.gaur8.info/edukiak/20121013/366963/Asier-Huegunek-ELNren-esku-emandako-74-egunak-hitzetan-jarri-ditu-Gari-Udabek

http://www.deia.com/2012/10/21/ocio-y-cultura/cultura/sentimenduen-eguneroko-askea 

http://www.info7.com/2012/10/16/kolonbian-bahituta/

 http://www.eitb.com/es/audios/detalle/967018/asier-huegun-gari-udabe-libro-kolonbian-bahituta/

http://www.noaua.com/hemeroteka/aldizkariak/507.pdf

Francoise eta lan baimena

Larrepetit, 2012-10-13

 



          François (Frantzia) ikasle moduan dago New Yorken. Legez ezin du lanik egin. Horretarako, Sotial Security deituriko txartel zenbakiduna beharko luke. Eta hari ez dagokio halakorik.

          Anjel lagun mexikarrari eskatu dio faborea: «Lagunduko didazu lortzen?». Astelehen arratsaldean joan dira Queens-era. Jaitsi dira beharrezko metro geltokian. Oinez abiatu dira denda, latinoamerikar taberna, jatetxe eta masaje lekuz josita dagoen Roosevelt etorbidean. Françoisek ez daki zein lekutara doazen, ez eta nora begiratu ere. Anjel isilik dago, norbaiten bila balebil bezala. Halako batean, barrez hasi da. «Zer gertatzen da?», galdetu dio Françoisek. «Zu gabe etorri banintz, honezkero ziento bat lagunek eskaini zidaten Sotial-a. Baina daukazun europar aurpegi horrekin, ez da inor gerturatzen», erantzun dio Anjelek.

          Azkenean, iritsi dira Anjelek ezagutzen duen lagunarengana. Kalean dago, bistan, metro geltoki baten sarreran. Bere lagun-min europarrarentzat zenbakia eskuratu, erosi nahi duela esan dio. Saltzailea ez da fio. Agente Federalaren antza hartzen dio Françoiseri, eta beldur da. Anjelek lasaitu egin du. Prezioa negoziatu dute, eta papertxo batean idatzita eman zeinen izenean ateratzea nahi duten txartel zenbakiduna. Nortasun Agiri faltsua ere eskaini die saltzaileak, baina Françoisek ez du horren beharrik. Saltzailea kaleetan barrena galdu da.

          40 minutu geroago azaldu da. Disimuluan ordaindu eta txartela sakelan sartuta, Françoisek eta Anjelek alde egin dute.

          Lan bila hasterakoan, gaur eskuratu duen zenbaki hori emango dio Françoisek bere ugazabari. Hilda dagoen edo jaio berri den norbaitena izango da, edo identitate lapurreta egin dioten edonorena.

          Gobernuak badu merkatu beltz honen berri. Baina modu honetara, Françoisek zergak ordaintzen ditu, eta bestela lortuko ez lukeen dirua eskuratzen du gobernuak.

Johnnie "Spider", taxi

Larrepetit, 2012-10-06

 



          Harlemen auzo historikoan jaio zen Johnnie Footman. Eskulanetan artetsua ikusi zuen amak, eta osabaren tailerrera bidali zuen berehala lanera. Etxetik lantokira joateko erabiltzen zuen Harley Davidson modelotik hartu zuen Spider ezizena.

          Gerora, Franklin Roosevelt Etxe Zurian zenean hasi zen New York-eko bereizgarri diren taxi horiak gidatzen. Koloreak kolore ziren urte haietan, kafetegian eserita egon eta afroamerikarra zelako mespretxuz zuria beste aldean esertzen zen garaia bere azalean bizitakoa, arrazen arteko desberdintasunak ezabatuz nola joan diren ikusiz joan da bere gurpil gaineko etxetik.

          Garai hartako bidaiariak eskatutako lekuraino eramaten zituen eta ekipajea etxeraino igotzen laguntzen zien, taxia lasai kalean utzita. Gaur egun, halakorik ezin egin.

          Auto barruko ispilutik begiratuz gero, milaka lagun eraman ditu atzeko eserlekuetan hirian barrena. New Yorkera joan eta taxi haietako bat hartu gabe itzultzea New Yorken ez egotea bezalakoa zen urte haietatik hasita, bidaiari gehienak anonimoak izan badira ere, ondo gogoratzen da John Wayne altu eta edukazio onekoa edo Rock Hudson aktorea eraman zituenekoaz.

          Errepideak askorik aldatu ez badira ere, eraikin mordoxka desberdinak dira ametsen hirian, janzkerak, gailuak, mundua, bizitza eta bizimodua bera aldatu dira urte hauetan guztietan. Baina bada gauza bat, momentuz, berdin-berdin jarraitzen duena: eskua altxata «taxi» oihukatu eta Spider jauna parean geratzea.

          Hasi zenetik, 75 urte pasatu dira (2014ra arte berritu zioten lizentzia iaz).

          Milioika kilometro egin ditu eta beste horrenbeste istorio kontatuko lituzke kea darion puruari tiraka, 92 urteko Johnnie Spider Footman-ek, hiriko taxi gidari zaharrenak.

          Auto barrutik munduari begiratzera ohitu da, eta uzten dioten artean, hala jarraitu nahi du.