Propinak

Larrepetit, 2013-07-13

          Alde batetik bestera mugitzeko ez da batere hiri zaila New York. Bila zabiltzan lekura iristeko argibideak berehala emango dizkizu edozein hiritarrek. Eta kale izkinaren batean, erdi galduta, zeure mapa handiari begira jartzen bazara, segituan inguratuko zaizu norbait laguntza behar duzun galdetzera.

          Baina bada, jendea nahasarazten duen zerbait hiri honetan: propina emateak, eta, batez ere, eman beharrekoa kalkulatzeak, makina bat buruhauste sorrarazten die turistei. Batez ere, propina ematearen kulturarik ez dagoen lekuetatik datozenei.

          Zerbitzu bat jasotzen duzun orotan ematen da propina, baina, batez ere, jatetxe eta tabernetan.

          Propina ematea ez da erremediorik gabe bete beharreko zerbait. Ematen ez baduzu, ez zaizu Polizia etorriko eta ez zaitu atxilo eramango. Baina beti ematen da (baldin eta emandako zerbitzua ikusgarri txarra izan ez bada, noski). Propina, ordea, ez da lana ondo egin duenari ekonomikoki egiten zaion aitorpena edo ematen zaion saria. Propinak, jatetxeetako langile gehienentzat, soldataren parterik handiena izaten dira. Nagusiak orduko oso dolar gutxi ordaintzen dizkio beretzat lanean dabilen horri, eta soldata duin bat eskuratzeko ateratzen duen beste guztia propinetatik jasotzen du. Beraz, garrantzitsua da zer ematen ari garen jabetzea.

          Zenbait tokitan, kontuaren azpialdean zenbat eman dezakezun proposatzen badituzte ere, ez dizute normalean kontuan sartuko. Zeuk erabaki behar duzu zenbat utzi (ehuneko 10 eta 20ren artean ematen da).

          Salbuespenak salbuespen, ahalik eta zerbitzurik onena ematen saiatuko dira beti, horrek propina handiagoa ekarriko dienaren esperantzan. 

          Propinen jolas hau kultura estatubatuarraren ezaugarri da. Gustuko dute. Baina propina jasotzen duen askorentzat, jolasa baino gauza serioagoa da. Propinetatik ateratzen du bizibidea! Eta hori jende askok ez daki.